Đinh lăng (Polyscias fruticosa) – công dụng và bài thuốc dân gian

74 / 100

Đinh lăng, hay còn được gọi là cây ngũ gai, là một loại cây thân gỗ nhỏ, thường được trồng làm cây cảnh vì vẻ đẹp của lá và thân cây. Lá của đinh lăng rất đặc biệt, có hình dạng giống như bàn tay với nhiều ngón, màu sắc từ xanh đậm đến xanh nhạt.

  • Tên theo từng vùng miền: Đinh lăng, cây gỏi cá, nam dương sâm
  • Tên khoa học: Polyscias fruticosa
  • Tên tiếng Anh: Ming Aralia
  • Tên tiếng Trung: 人參樹
Đinh lăng – công dụng và bài thuốc dân gian
Đinh lăng – công dụng và bài thuốc dân gian

1. Xuất xứ và phân bố:

Đinh lăng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, cây này phát triển mạnh mẽ ở nhiều vùng khác nhau, từ Bắc vào Nam, cả trong rừng núi và đồng bằng. Cây ưa sáng nhưng cũng chịu được bóng râm, thích hợp để trồng trang trí trong nhà và vườn.

2. Đặc điểm hình thái:

  • Đặc điểm hình thái: Cây đinh lăng có thân mảnh, cao từ 2-4m. Lá kép lông chim, mỗi lá gồm 5-7 lá chét hình trái xoan hoặc hình lòng máng, mép lá có răng cưa nhỏ. Hoa nhỏ màu trắng hoặc hồng nhạt, mọc thành chùm ở nách lá hoặc đầu cành.
  • Bộ phận dùng làm thuốc:
    • : Là bộ phận chính được sử dụng trong y học truyền thống. Lá Đinh lăng thường được thu hái, rửa sạch, phơi khô hoặc sấy khô để sử dụng làm thuốc.
    • Thân cây và rễ: Một số nền y học cũng sử dụng thân cây và rễ của Đinh lăng, nhưng chủ yếu là lá được ưa chuộng hơn.

3. Thành phần:

Thành phần hoá học:

  • Đinh lăng chứa một số hợp chất hóa học như saponin, flavonoid, glycosid, và các loại tinh dầu.
  • Saponin: Được biết đến với khả năng tăng cường hệ miễn dịch và có tác dụng chống viêm.
  • Flavonoid: Nhóm chất này có tác dụng chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do các gốc tự do.
  • Glycosid: Có thể hỗ trợ trong việc cải thiện sức khỏe tim mạch.
  • Tinh dầu: Có tác dụng thư giãn, giảm stress và có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Công dụng của từng thành phần:

  • Saponin: Tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ trong việc phòng chống nhiễm trùng và có tác dụng chống viêm.
  • Flavonoid: Cung cấp tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan đến quá trình lão hóa và stress oxy hóa.
  • Glycosid: Hỗ trợ sức khỏe tim mạch, có thể giúp cải thiện lưu lượng máu và giảm huyết áp.
  • Tinh dầu: Có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và chất lượng giấc ngủ.

4. Công dụng:

  • Theo đông y và y học cổ truyền: Đinh lăng được sử dụng để bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, giảm mệt mỏi. Nó còn được dùng trong điều trị các bệnh liên quan đến gan, thận, huyết áp và một số rối loạn về tiêu hóa. Cây cũng có tác dụng an thần, giúp cải thiện giấc ngủ.
  • Theo y học hiện đại: Hiện nay, các nghiên cứu khoa học vẫn đang được tiến hành để xác minh và mở rộng hiểu biết về các công dụng của đinh lăng trong y học hiện đại. Một số nghiên cứu cho thấy đinh lăng có khả năng chống oxy hóa, chống viêm và có thể hỗ trợ trong điều trị một số bệnh về tim mạch và tiểu đường. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu lâm sàng để xác định rõ ràng các công dụng và liều lượng an toàn khi sử dụng.

5. Bài thuốc dân gian:

Đinh lăng (Polyscias fruticosa) là một loại thảo dược quý, thường được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị và hỗ trợ nhiều loại bệnh. Dưới đây là 10 bài thuốc phổ biến sử dụng Đinh lăng:

1. Bài Thuốc Bổ Dưỡng, Tăng Cường Sức Khỏe

  • Công dụng: Bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng (Polyscias fruticosa) 20g, Nhân Sâm (Panax ginseng) 5g, Hạt Sen (Nelumbo nucifera) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc tất cả với 600ml nước cho đến khi còn 300ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần vào buổi sáng.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người huyết áp cao.

2. Bài Thuốc Trị Mất Ngủ

  • Công dụng: An thần, cải thiện giấc ngủ.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 15g, Tâm Sen (Nelumbo nucifera) 10g, Lạc Tiên (Passiflora incarnata) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 500ml nước cho đến khi còn 200ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống trước khi đi ngủ.
  • Lưu Ý: Không dùng cho phụ nữ mang thai.

3. Bài Thuốc Giảm Stress, Mệt Mỏi

  • Công dụng: Giảm căng thẳng, mệt mỏi.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 20g, Dâm Dương Hoắc (Epimedium) 10g, Ngũ Vị Tử (Schisandra chinensis) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 600ml nước đến khi còn 300ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần vào buổi chiều.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người bị rối loạn tim mạch.

4. Bài Thuốc Chống Lão Hóa

  • Công dụng: Chống lão hóa, tăng cường sức khỏe làn da.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 15g, Linh Chi (Ganoderma lucidum) 10g, Hoàng Kỳ (Astragalus membranaceus) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 500ml nước cho đến khi còn 250ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng.
  • Lưu Ý: Không sử dụng liên tục quá 3 tháng.

5. Bài Thuốc Trị Ho, Cảm Lạnh

  • Công dụng: Giảm ho, trị cảm lạnh.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 20g, Bạch Linh (Poria cocos) 10g, Cam Thảo (Glycyrrhiza glabra) 5g.
  • Cách Chế Biến: Sắc các vị thuốc với 600ml nước đến khi còn 300ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần/ngày, sau bữa ăn.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người bị ho kéo dài.

6. Bài Thuốc Cải Thiện Trí Nhớ

  • Công dụng: Tăng cường trí nhớ, sự tập trung.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 15g, Ginkgo Biloba (Bạch Quả) 10g, Đan Sâm (Salvia miltiorrhiza) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 600ml nước đến khi còn 250ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 1 lần mỗi ngày vào buổi sáng.
  • Lưu Ý: Tránh dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi.

7. Bài Thuốc Trị Đau Nhức Xương Khớp

  • Công dụng: Giảm đau nhức xương khớp, tăng cường sự dẻo dai.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 20g, Đỗ Trọng (Eucommia ulmoides) 15g, Ngưu tất (Achyranthes bidentata) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc các vị thuốc với 500ml nước cho đến khi còn 200ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần/ngày, sau bữa ăn.
  • Lưu Ý: Không sử dụng cho người bị viêm khớp cấp tính.

8. Bài Thuốc Tăng Cường Hệ Miễn Dịch

  • Công dụng: Tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống bệnh tật.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 20g, Hồng Sâm (Panax ginseng) 5g, Địa Hoàng (Rehmannia glutinosa) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 600ml nước đến khi còn 300ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần vào buổi sáng.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người có hệ miễn dịch yếu.

9. Bài Thuốc Trị Đau Dạ Dày

  • Công dụng: Làm dịu niêm mạc dạ dày, giảm đau.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 15g, Bạch Truật (Atractylodes macrocephala) 10g, Cam Thảo 5g.
  • Cách Chế Biến: Sắc các thành phần với 500ml nước đến khi còn 250ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần/ngày, sau bữa ăn.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người bị viêm dạ dày cấp tính.

10. Bài Thuốc Chữa Suy Nhược Cơ Thể

  • Công dụng: Bồi bổ cơ thể, giúp phục hồi sức khỏe nhanh chóng.
  • Phối Hợp Thuốc: Đinh lăng 20g, Hạt Sen 10g, Đẳng Sâm (Codonopsis pilosula) 10g.
  • Cách Chế Biến: Sắc với 600ml nước cho đến khi còn 300ml.
  • Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 2 lần, sau bữa ăn.
  • Lưu Ý: Không dùng cho người bị bệnh gan, thận.

6. Kết luận:

Đinh lăng không chỉ là một loại thảo dược quý giá trong y học cổ truyền mà còn là một phần quan trọng trong văn hóa dân gian. Với nhiều công dụng đa dạng, đinh lăng xứng đáng được coi là một nguồn bổ sung sức khỏe tự nhiên và hiệu quả.

 

 

Chào các bạn thân mến,

Tôi rất vui mừng khi bạn ghé thăm Website của tôi, nơi tôi chia sẻ những kiến thức và kinh nghiệm về chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu của tôi là mang đến những thông tin hữu ích, giúp bạn có thêm kiến thức để chăm sóc bản thân và gia đình mình một cách tốt nhất.

Nếu bạn thấy những bài viết của tôi hữu ích và muốn ủng hộ tôi, hãy để lại những bình luận tích cực hoặc chia sẻ bài viết với bạn bè và người thân của bạn. Điều này không chỉ giúp tôi có thêm động lực để viết nhiều bài viết chất lượng hơn nữa, mà còn giúp lan tỏa kiến thức sức khỏe đến nhiều người hơn.

Ngoài ra, nếu bạn cảm thấy muốn ủng hộ tôi hơn nữa, bạn có thể “mời tôi một tách cà phê” bằng cách quét mã QR-code dưới đây để thực hiện giao dịch qua ngân hàng. Mọi sự ủng hộ, dù nhỏ, đều là nguồn động viên lớn lao đối với tôi.

QR Code IDIVN.COM
QR Code IDIVN.COM

Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã dành thời gian đọc và ủng hộ website của tôi. Hãy tiếp tục theo dõi để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về sức khỏe và chăm sóc bản thân!

Trân trọng,

Bình luận (0 bình luận)