Nhũ Hương (Boswellia carterii Birds) – công dụng và bài thuốc dân gian

Nhũ hương còn được biết đến với tên khoa học là Boswellia carterii, là loại cây nổi tiếng từ thời cổ đại, chủ yếu vì nhựa của nó được sử dụng để tạo ra trầm hương, một chất có mùi thơm đặc trưng. Trầm hương từ lâu đã được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo, làm thuốc, và như một loại nước hoa.

• Tên gọi khác: Nhũ hương, Địa nhũ hương, Hắc lục hương, Nhựa thông Ấn Độ, Frankincense.
• Tên khoa học: Boswellia carterii Birdw
• Tên tiếng Anh: Frankincense
• Tên tiếng Trung: 乳香 (Rǔ xiāng).

1. Xuất xứ và phân bố:

Nhũ hương chủ yếu được phân bố ở vùng ven biển Địa Trung Hải.

Cây này không phải là loại bản địa của Việt Nam và do đó không mọc tự nhiên ở đây. Tuy nhiên, nhựa của nó có thể được nhập khẩu và sử dụng trong các sản phẩm thương mại ở Việt Nam.

2. Đặc điểm hình thái:

• Đặc điểm hình thái:
  • Cây nhỏ hoặc cây bụi, thường xanh, có thể đạt đến 6m chiều cao.
  • Lá kép lông chim, mọc so le.
  • Hoa nhỏ, màu trắng hoặc hồng nhạt.
  • Quả hình cầu hoặc dài hình trứng, chứa hạt.
• Bộ phận dùng làm thuốc:
  • Phần chính được sử dụng là nhựa cây, thu được từ những vết cắt hoặc đục lỗ trên thân cây. Nhựa này sau khi tiếp xúc với không khí sẽ cứng lại và tạo thành hạt hoặc miếng nhựa cứng.
  • Nhựa này thường được thu thập trong mùa khô và có màu sắc từ vàng nhạt đến nâu đỏ.

3. Thành phần:

Thành phần hoá học:

• Nhựa Boswellia chứa các axit boswellic, đóng vai trò quan trọng trong các tác dụng dược lý của nhựa. Axit boswellic có nhiều dạng, như axit acetyl-11-keto-β-boswellic (AKBA) và axit 11-keto-β-boswellic (KBA).
• Ngoài ra, nhựa còn chứa các terpenoids, polysaccharides, và hợp chất hữu cơ khác.
• Tỉ lệ của các thành phần này có thể thay đổi tùy thuộc vào môi trường sống và điều kiện khí hậu nơi cây mọc.

Công dụng của từng thành phần:

• Axit Boswellic: Chúng được nghiên cứu rộng rãi vì có tác dụng chống viêm, giảm đau, và có khả năng ức chế enzym 5-lipoxygenase, giảm sản xuất leukotrienes, những chất gây viêm.
• Terpenoids: Các hợp chất này thường có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, và có thể giúp làm dịu da.
• Polysaccharides: Có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa.

4. Công dụng:

• Theo Đông y, y học cổ truyền, y học truyền thống:
  • Sử dụng như một phương pháp điều trị chống viêm và giảm đau.
  • Được dùng để cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng.
  • Thường xuyên được sử dụng trong các nghi lễ tâm linh để thanh lọc không khí và tạo mùi thơm.
• Theo y học hiện đại:
  • Nghiên cứu cho thấy acid boswellic trong nhựa có tác dụng chống viêm, có thể hữu ích trong điều trị các bệnh như viêm khớp và viêm ruột.
  • Được nghiên cứu cho khả năng hỗ trợ điều trị hen suyễn và các bệnh lý hô hấp khác.
  • Có thể giúp giảm stress và cải thiện tâm trạng do đặc tính thơm dễ chịu.

5. Bài thuốc dân gian:

Nhũ Hương (Boswellia carterii Birds) là một vị thuốc được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền, đặc biệt trong Đông y. Dưới đây là 10 bài thuốc phổ biến sử dụng Nhũ Hương, bao gồm công dụng, phối hợp thuốc, cách chế biến, hướng dẫn sử dụng và lưu ý khi dùng.

1. Bài Thuốc Chữa Viêm Khớp

• Công dụng: Giảm đau, chống viêm.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương (Boswellia carterii) 10g, Phòng Đẳng Sâm (Codonopsis pilosula) 15g, Quế Chi (Cinnamomum cassia) 5g.
• Cách Chế Biến: Sắc tất cả thành phần với 500ml nước cho đến khi còn 200ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần, sau bữa ăn sáng.
• Lưu Ý: Tránh dùng cho người huyết áp cao.

2. Bài Thuốc Trị Mất Ngủ

• Công dụng: An thần, cải thiện giấc ngủ.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 8g, Tâm Sen (Nelumbo nucifera) 10g, Lạc Tiên (Passiflora incarnata) 10g.
• Cách Chế Biến: Ngâm các vị thuốc trong nước 30 phút, sau đó sắc với 400ml nước đến khi còn 150ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống trước khi đi ngủ 30 phút.
• Lưu Ý: Không dùng cho phụ nữ mang thai.

3. Bài Thuốc Chống Stress

• Công dụng: Giảm căng thẳng, tăng cường thần kinh.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 10g, Sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis) 5g, Bạch Quả (Ginkgo biloba) 7g.
• Cách Chế Biến: Sắc các vị thuốc với 500ml nước cho tới khi còn 200ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng.
• Lưu Ý: Không dùng cho người mắc bệnh tim mạch.

4. Bài Thuốc Trị Đau Dạ Dày

• Công dụng: Làm dịu niêm mạc dạ dày, giảm đau.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 12g, Bạch Truật (Atractylodes macrocephala) 10g, Cam Thảo (Glycyrrhiza glabra) 5g.
• Cách Chế Biến: Sắc tất cả thành phần với 600ml nước đến khi còn 250ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần/ngày, sau các bữa ăn.
• Lưu Ý: Không dùng cho người bị viêm dạ dày cấp tính.

5. Bài Thuốc Trị Ho

• Công dụng: Giảm ho, long đờm.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 8g, Bách Bộ (Stemona sessilifolia) 10g, Kinh Giới (Elsholtzia ciliata) 7g.
• Cách Chế Biến: Sắc các vị thuốc với 500ml nước cho đến khi còn 200ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần mỗi ngày.
• Lưu Ý: Tránh dùng cho phụ nữ có thai.

6. Bài Thuốc Tăng Cường Hệ Miễn Dịch

• Công dụng: Tăng cường miễn dịch, phòng cảm lạnh.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 10g, Linh Chi (Ganoderma lucidum) 10g, Hồng Sâm (Panax ginseng) 5g.
• Cách Chế Biến: Ngâm và sắc với 600ml nước cho đến khi còn 250ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần vào buổi sáng.
• Lưu Ý: Không dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi.

7. Bài Thuốc Chữa Đau Lưng

• Công dụng: Giảm đau lưng, cải thiện tuần hoàn.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 10g, Đỗ Trọng (Eucommia ulmoides) 15g, Câu Kỷ Tử (Lycium barbarum) 10g.
• Cách Chế Biến: Sắc các thành phần với 500ml nước đến khi còn 200ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần mỗi ngày, sau bữa ăn.
• Lưu Ý: Không dùng cho phụ nữ mang thai.

8. Bài Thuốc Trị Mụn Trứng Cá

• Công dụng: Làm sáng da, giảm viêm nhiễm.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 8g, Hoàng Bá (Phellodendron amurense) 10g, Liên Kiều (Forsythia suspensa) 7g.
• Cách Chế Biến: Sắc với 400ml nước cho đến khi còn 150ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần vào buổi tối.
• Lưu Ý: Không sử dụng khi da có vết thương hở.

9. Bài Thuốc Chữa Đau Nửa Đầu

• Công dụng: Giảm đau nửa đầu, cân bằng nội tiết.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 10g, Bạch Thược (Paeonia lactiflora) 12g, Bạch Chỉ (Angelica dahurica) 10g.
• Cách Chế Biến: Sắc với 500ml nước cho đến khi còn 200ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống 2 lần/ngày, vào buổi sáng và buổi chiều.
• Lưu Ý: Tránh sử dụng liên tục quá 1 tháng.

10. Bài Thuốc Cải Thiện Tuần Hoàn Máu

• Công dụng: Tăng cường tuần hoàn máu, giảm mệt mỏi.
• Phối Hợp Thuốc: Nhũ Hương 10g, Đan Sâm (Salvia miltiorrhiza) 15g, Ngưu Tất (Achyranthes bidentata) 10g.
• Cách Chế Biến: Sắc các vị thuốc với 600ml nước đến khi còn 250ml.
• Hướng Dẫn Sử Dụng: Uống ngày 1 lần sau bữa sáng.
• Lưu Ý: Không dùng cho người bị rối loạn đông máu.

6. Kết luận:

Nhũ hương là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền, với nhiều công dụng trong việc chữa trị các bệnh liên quan đến xương khớp và đau nhức. Sử dụng nhũ hương đúng cách sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Chào các bạn thân mến,

Tôi rất vui mừng khi bạn ghé thăm Website của tôi, nơi tôi chia sẻ những kiến thức và kinh nghiệm về chăm sóc sức khỏe. Mục tiêu của tôi là mang đến những thông tin hữu ích, giúp bạn có thêm kiến thức để chăm sóc bản thân và gia đình mình một cách tốt nhất.

Nếu bạn thấy những bài viết của tôi hữu ích và muốn ủng hộ tôi, hãy để lại những bình luận tích cực hoặc chia sẻ bài viết với bạn bè và người thân của bạn. Điều này không chỉ giúp tôi có thêm động lực để viết nhiều bài viết chất lượng hơn nữa, mà còn giúp lan tỏa kiến thức sức khỏe đến nhiều người hơn.

Ngoài ra, nếu bạn cảm thấy muốn ủng hộ tôi hơn nữa, bạn có thể “mời tôi một tách cà phê” bằng cách quét mã QR-code dưới đây để thực hiện giao dịch qua ngân hàng. Mọi sự ủng hộ, dù nhỏ, đều là nguồn động viên lớn lao đối với tôi.

Cảm ơn bạn rất nhiều vì đã dành thời gian đọc và ủng hộ website của tôi. Hãy tiếp tục theo dõi để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về sức khỏe và chăm sóc bản thân!

Trân trọng,